Charakterystyka energetyczna lokalu to oficjalny dokument, dotyczący zużycia i oceny efektywności energetycznej nieruchomości. Jest wymagany w ściśle określonych sytuacjach, takich jak sprzedaż lub wynajem lokalu mieszkalnego, komercyjnego lub użytkowego. Właściciele lokali jeszcze przed zleceniem sporządzenia dokumentu dla swojego lokalu muszą upewnić się, że zostanie on wykonany przez certyfikowanego audytora.
Co to jest świadectwo charakterystyki energetycznej?
Świadectwo energetyczne mieszkania, domu lub lokalu użytkowego określa orientacyjne roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną (EP) i końcową (EK), wyrażone w kWh/m²/rok, przy uwzględnieniu strat powstających na etapie produkcji i przesyłania energii.
Od 28 kwietnia 2023 roku obowiązują w Polsce nowe przepisy ustawy o charakterystyce energetycznej, które określają zaktualizowane wytyczne i wymagania dotyczące sporządzania i przekazywania certyfikatu energetycznego. Dokument ten jest niezbędny przy sprzedaży lub wynajmie budynku (lub części budynku), a także dla budynków używanych przez organy administracji publicznej i organy wymiaru sprawiedliwości o powierzchni użytkowej powyżej 250 m². Właściciel lub zarządca budynku zobowiązany jest przekazać aktualny certyfikat energetyczny w momencie podpisania umowy kupna-sprzedaży lub najmu.
Warto podkreślić, że świadectwa charakterystyki energetycznej budynku nie mają jedynie na celu spełnienia wymogów prawnych i uniknięcia kar pieniężnych. Świadectwa energetyczne to także cenne informacje dla właścicieli i najemców, promowanie budownictwa efektywnego energetycznie oraz wkład w zwiększanie świadomości społecznej. Posiadanie aktualnego świadectwa energetycznego nierzadko przyczynia się do podjęcia decyzji o konieczności remontu lub modernizacji pomieszczenia (np. wymianie okien, ocieplenie budynku).
Planujesz sprzedaż lub wynajem nieruchomości w 2024 roku? Zobacz też: Najważniejsze informacje o certyfikatach energetycznych w 2024 roku.
Sporządzanie świadectw charakterystyki energetycznej dla lokalu mieszkalnego
Od 28 kwietnia 2023 roku obowiązują nowe przepisy, które zwiększają skuteczność dotychczasowych regulacji i wprowadzają obowiązek umieszczania informacji ze świadectwa w ogłoszeniach o sprzedaży lub wynajmie lokalu mieszkalnego lub innej nieruchomości. Co zatem na temat świadectw energetycznych powinni wiedzieć właściciele lokali mieszkalnych lub potencjalni nabywcy?
- Sporządzanie świadectw charakterystyki energetycznej dla lokalu mieszkalnego jest obowiązkowe przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości.
- W przypadku mieszkań w bloku, świadectwo to musi być sporządzone przez uprawnioną osobę.
- Dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, świadectwo energetyczne również jest wymagane.
- Jeżeli przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, właściciel musi zadbać o posiadanie aktualnego świadectwa.
- Świadectwo charakterystyki energetycznej jest także konieczne na podstawie umowy sprzedaży spółdzielczego prawa do lokalu.
Lokal mieszkalny a lokal użytkowy – jak rozróżnić?
Lokal użytkowy – jest to określona przestrzeń nieruchomości, która służy innym celom niż mieszkalne, na przykład prowadzenie działalności gospodarczej, usługowej lub handlowej. Jego wyposażenie nie musi spełniać standardów mieszkaniowych, a szczegółowe przepisy dostosowane są do specyfiki branży firmy, która prowadzi działalność w lokalu użytkowym. Lokal mieszkalny pośrednio służy do uzyskania przychodów przez właściciela nieruchomości lub najemców.
Lokal mieszkalny – jest przeznaczony do codziennego życia i musi spełniać określone standardy mieszkaniowe, w tym odpowiednie warunki sanitarno-higieniczne, wentylacja oraz dostęp do mediów. Tego typu lokal również może służyć do uzyskiwania przychodów przez właściciela nieruchomości, na przykład poprzez wynajem. W przypadku lokali mieszkalnych obowiązują inne przepisy prawne i standardy techniczne niż w przypadku lokali użytkowych, co ma na celu zapewnienie odpowiednich warunków do życia dla mieszkańców.
Zatem różnice między lokalem mieszkalnym a lokalem użytkowym wynikają przede wszystkim z przeznaczenia i zastosowania nieruchomości. W związku z tym dotyczą ich inne regulacje prawne. Przestrzeń z przeznaczeniem mieszkalnym będzie podlegała mniej zaostrzonym przepisom sanitarnym niż lokal usługowy, w którym prowadzona jest działalność gastronomiczna.
Często można też zauważyć rozbieżność w cenie utrzymania, najmu lub kupna opisywanych rodzajów nieruchomości. Wynika to zazwyczaj z większego zużycia energii w lokalach użytkowych.
Warto pamiętać!
Właściciele lokali mieszkalnych i użytkowych powinni być świadomi, że właściwe utrzymanie, bieżące kontrolowanie stanu i modernizacja nieruchomości (np. docieplenie budynku) mogą znacząco wpłynąć na jej wartość rynkową, komfort użytkowników i koszty eksploatacji. Z tego względu zarówno właściciele mieszkania w bloku, jak i potencjalni nabywcy lub najemcy powinni zwracać uwagę na informacje zawarte w certyfikacie energetycznym, stan techniczny lokalu oraz zgodność z obowiązującymi przepisami.
Czym się różni charakterystyka energetyczna lokalu użytkowego od charakterystyki mieszkania lub domu?
Różnice w charakterystyce energetycznej lokalu mieszkalnego lub domu a charakterystyce lokalu użytkowego polegają na innej ocenie efektywności energetycznej. Zakres analizy w przypadku lokalu użytkowego jest poszerzany o dodatkowe elementy związane z zużyciem energii przez specjalistyczne maszyny charakterystyczne dla danej branży. Inny jest też cel i kontekst analizy, który dotyczy wpływu na koszty prowadzenia działalności. A co z wymogami prawnymi?
Regulacje prawne
W każdym z omawianych przypadków (lokal użytkowy, mieszkanie, dom) obowiązuje konieczność posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej przy sprzedaży lub wynajmie. Jedynie specyficzne wymagania mogą się różnić w zależności od rodzaju nieruchomości i jej przeznaczenia.
Wszystkie różnice wynikają więc głównie z odmiennego przeznaczenia i użytkowania tych nieruchomości, co bezpośrednio przekłada się na sposób oceny i optymalizacji efektywności energetycznej.
Kto jest zobowiązany do posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej?
- Właściciele nieruchomości, zarządcy budynku lub osoby, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do użytkowania lokalu.
- Wszystkie osoby posiadające spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.
- Właściciele lub zarządcy budynków używanych przez organy administracji publicznej, prokuraturę lub sądy (dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy powierzchnia użytkowa przekracza 250 m² i odbywa się tam obsługa interesantów).
- Właściciele nieruchomości wystawiający ją na sprzedaż.
- Właściciele nieruchomości wystawiający ja na wynajem
- W przypadku nowo wybudowanego budynku deweloper także musi posiadać świadectwo energetyczne niezbędne do wydania pozwolenia na użytkowanie lokali.
Warto podkreślić, że brak posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej w powyższych sytuacjach może skutkować karami finansowymi nałożonymi na właściciela nieruchomości lub jej części.
Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej
- Świadectwo charakterystyki energetycznej może być sporządzone przez certyfikowanego rzeczoznawcę, wpisanego do Centralnego Rejestru Charakterystyki Energetycznej.
- Dokument może być wydany w formie papierowej lub elektronicznej.
- Świadectwo charakterystyki energetycznej zawiera informacje dotyczące zużycia energii niezbędnej do zaspokojenia potrzeb energetycznych, związanych ze zużyciem energii do przygotowania ciepłej wody użytkowej, ogrzania budynku, oświetlenia, czy wentylacji.
Jakie dokumenty są niezbędne do wydania świadectwa charakterystyki energetycznej?
Aby specjalista mógł określić orientacyjne roczne zapotrzebowanie na energię, niezbędne jest dostarczenie mu kilku kluczowych informacji dotyczących nieruchomości. Do sporządzenia dokumentu świadectwa energetycznego trzeba przedstawić:
- informacje zawarte w dokumentacji technicznej budynku, w tym projekt architektoniczno-budowlany;
- dane o powierzchni użytkowej budynku lub lokalu mieszkalnego;
- podstawowe oraz szczegółowe informacje na temat budynku lub części budynku;
- dokumentację zainstalowanych źródłach energii odnawialnej (jeśli występują);
- zdjęcie nieruchomości;
- opcjonalnie: rachunki za zużytą energię z ostatnich lat.
Kto może wydać świadectwo charakterystyki energetycznej?
Świadectwo charakterystyki energetycznej może wydać wyłącznie osoba z odpowiednimi uprawnieniami i przeszkoleniem. Lista certyfikowanych audytorów, którzy mogą sporządzić świadectwo, jest dostępna w oficjalnym Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków. Jest to na bieżąco aktualizowana i prowadzona przez przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju baza danych, która jest dostępna dla każdej osoby zainteresowanej.
Jak zdobyć świadectwo charakterystyki energetycznej dla lokalu?
Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniej firmy, która zatrudnia certyfikowanych i doświadczonych audytorów uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. Szczególną uwagę zwróć na to, czy firma ta jest zarejestrowana w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków, bo tylko taki usługodawca daje gwarancję sporządzania dokumentu zgodnego z przepisami prawa.
Świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu użytkowego można uzyskać wygodną drogą online w KlasaBudynku. Dokumenty sporządzane są przez wykwalifikowanych specjalistów – osoby, które są uprawnione do wydawania w Polsce certyfikatów.
Chcesz zamówić świadectwo charakterystyki energetycznej dla budynku lub części budynku? Zobacz, jak w prosty sposób możesz złożyć zamówienie i otrzymać dokument na wskazany adres mailowy. Zobacz, jak to działa i zamów świadectwo tutaj.
Ile kosztuje sporządzenie świadectwa energetycznego?
Najczęściej zadawane pytania w temacie certyfikatów energetycznych dotyczą kosztów związanych z zamówieniem sporządzenia dokumentu. Koszt wyrobienia świadectwa energetycznego w profesjonalnej firmie z certyfikowanymi audytorami zaczyna się najczęściej od 250 – 300 zł. W KlasaBudynku przygotowaliśmy kompletny pakiet usług z konkurencyjnymi na rynku stawkami.
[grafika z cennikiem]
- 299 zł – certyfikat energetyczny lokalu mieszkalnego,
- 499 zł – świadectwo energetyczne dla domu,
- 799 zł – certyfikat energetyczny lokalu użytkowego.
Sprawdź szczegółowy cennik oraz wszystkie informacje dotyczące poszczególnej usługi w KlasaBudynku.
Ile ważne jest świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu?
Świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu jest ważne przez 10 lat od daty widniejącej na dokumencie. Przepisy te nie dotyczą budynków, w których została przeprowadzona modernizacja i prace budowlano-instalacyjne mające wpływ na zużycie energii (np. wymiana okien, fotowoltaika, ocieplenie, zmiana wentylacji itp.). W takich sytuacjach dokument traci swoja ważność.
Sprawdź szczegółowe informacje dotyczące ważności paszportów energetycznych i zobacz w jakich sytuacjach dokument ten traci swoją ważność.
Konsekwencje braku świadectwa charakterystyki energetycznej
Brak świadectwa charakterystyki energetycznej może skutkować karą siegającą nawet 5000 zł. Notariusz ma obowiązek przerwać procedurę podpisania umowy i pouczyć sprzedającego lub wynajmującego o konieczności przedłożenia świadectwa.
Więcej na temat konsekwencji prawnych i finansowych dowiesz się z artykułu: Kara za brak świadectwa charakterystyki energetycznej.
10 rzeczy, o których musisz pamiętać przy sporządzaniu świadectwa charakterystyki energetycznej dla lokalu użytkowego
- Sporządzenie charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe w przypadku planowanego najmu lub sprzedaży nieruchomości, ukończenia budowy i uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
- Dokument jest obowiązkowy od kwietnia 2023 roku.
- Po wystawieniu ważność takiego certyfikatu wynosi 10 lat.
- Jego elementy to: dane nieruchomości, charakterystyka energetyczna, zalecenia co do optymalizacji zużycia energii oraz oświadczenie, że świadectwo zostało wygenerowane z centralnego rejestru przez osobę do tego uprawnioną.
- Dokładne zasady, według których sporządza się ten dokument, są regulowane Ustawą o charakterystyce energetycznej budynków.
- Wydanie obowiązkowego świadectwa energetycznego lokalu jest możliwe tylko przez uprawnionych do tego audytorów, posiadających wpis do rejestru Ministerstwa Rozwoju i Technologii (MRiT).
- Charakterystyka energetyczna dla lokalu użytkowego jest niezbędna, jeśli chce się skorzystać z dofinansowań, na przykład na termomodernizację.
- Świadectwo może być wydane zarówno w formie elektronicznej, jak i papierowej.
- Nieposiadanie charakterystyki energetycznej lokalu może skutkować karą finansową.
- Brak obowiązku sporządzania świadectwa dotyczy tylko zabytków i miejsc kultu religijnego, wolnostojących domów o powierzchni nieprzekraczającej 50 m² oraz obiektów, które są wykorzystywane przez nie więcej niż 4 miesiące w roku.
Zdobądź obowiązkowe świadectwo energetyczne dla lokalu z KlasaBudynku
W KlasaBudynku sporządzamy certyfikat energetyczny lokalu poprzez wygodną formę online. Cały proces trwa zazwyczaj poniżej 24 godzin od momentu opłacenia zamówienia. Nasze usługi to komfort, oszczędność czasu i pewność, że w ręce właściciela nieruchomości trafi dokument sporządzony zgodnie z przepisami polskiego prawa.
Świadectwo charakterystyki energetycznej przekazujemy w formie elektronicznej, potwierdzonej podpisem kwalifikowanym, ale możliwe jest też zamówienie dokumentu w postaci papierowej, którą wysyłamy na podany przez klienta adres.
